Ensing, Albert
- Geboortedatum:
- 7 maart 1925 (Gasselte)
- Overlijdensdatum:
- 17 maart 1945 (Daarle (gemeente Hellendoorn))
- Begraven op:
- Nationaal Ereveld Loenen te Loenen
Vak: E. Graf: 807.
Biografie
Woonde in Gasselternijeveenschemond, Nr. 201. Zoon van landbouwer/kruidenier Jan Ensing (24 maart 1892 Gasselternijveenschemond, gemeente Gasselte - 3 april 1976) en Aaltje Muthert (12 juli 1891 Stadskanaal, gemeente Onstwedde - 20 maart 1963 Almelo). Ongehuwd. Kruideniersbediende. Nederlands Hervormd.
Ensing was in Daarle in de gemeente Hellendoorn ondergedoken. Op 17 maart 1945 hield de Sicherheitsdienst een grote razzia in Daarle, waar zich veel onderduikers bevonden. De commandant van de SD-Dienststelle, Untersturmführer Paul Hardegen, had gedaan gekregen dat enkele companieën Luftwaffe-soldaten, die werkzaam waren bij de V-2 stelling in Hellendoorn, bij de razzia hielpen.
Bij de families Kleinjan en Telman zaten vier onderduikers. Toen zij een Duits voertuig in het vizier kregen, verborgen zij zich eerst achter de woning van Telman en renden daarna het veld in. Direct namen de Duitsers hen onder vuur. Omdat ook van andere zijden Duitse wagens kwamen aanrijden, werden de gevluchte mannen ingesloten.
Zij zagen dat het niet meer mogelijk was om aan te bezetters te ontkomen en staken hun armen omhoog. Onderduiker Albert Ensing bleef op de grond liggen. Hij was door een kogel in het hoofd getroffen. De drie anderen, Anton Borkent uit Daarle (19), Amsterdammer Wim van Vuure (18) en Piet van Velsen, werden naar de christelijke school in het centrum van het dorp gebracht, waar SD'ers hen aan de tand voelden.
Albert en zijn tweelingbroer Popke Frans, die in 1943 achttien zouden worden, waren het er over eens geweest dat ze niet voor de Arbeitseinsatz wilden werken. Toen er een oproep voor beide jongens was gekomen, had de familie contact opgenomen met de Ondergrondse. De verzetsorganisatie regelde voor Albert een onderduikplaats bij een echtpaar in Zijeveen (2*).
Popke kon in Daarle onderduiken bij een gezin aan de Wierdenseweg, dat 'Trui Gait' in de volksmond werd genoemd. Maar dat huis lag aan een doorgaande weg. Die werd al gauw te gevaarlijk voor hem geacht, omdat hij door het drukke verkeer teveel zou opvallen. Een nieuwe onderduikplek vond hij op de boerderij van de familie Kleinjan in Daarle.
Op een zondagmiddag dook Albert onverwacht bij de ouderlijke woning op. Hij was helemaal door het veld van Zijeveen/Zeijerveen naar huis gelopen. Hij bleek vreselijk honger te hebben. Later vertelde hij dat hij veel had moeten werken en nauwelijks te eten gekregen.
Voor Albert werd een nieuwe onderduikplek gevonden, niet al te ver van die van Popke. Uiteindelijk kwam hij ook bij de familie Kleinjan terecht. Als er gevaar dreigde, konden de jongens vluchten naar een ondergrondse hut, die voor hen in het veld was gebouwd. Op 17 maart 1945, toen de Duitsers reeds om zes 's morgens de razzia startten, konden zij niet meer tijdig de ondergrondse hut bereiken.
Op woensdag 17 maart 2010 onthulde mevrouw Annechien - Ina - Schuttevaar - Ensing, een zuster van Albert, in een gebouw op de Bijzondere Begraafplaats in Daarle een gedenkraam voor haar broer.
In 2008 is een boekje in samenwerking met de Historische Kring Nijverdal-Hellendoorn over Albert Ensing uitgegeven. Dat is geschreven door Anouk Valk, een kleindochter van zus Antje van de tweelingbroers. Valk tekende het verhaal op dat haar oma haar enkele maanden voor haar dood heeft verteld.
(1*) Oberleutnant Johann Alois Goetz (3 mei 1887 Antonienhütte).
(2*) Anouk Valk noemt in haar boekje Zijeveen. Dat zou Zeijerveen geweest kunnen zijn, een buurtschap ten noodwesten van de stad Assen.
Een lijkwagen van de begrafenisvereniging van Daarle vervoerde het stoffelijk overschot van Albert Ensing naar Coevorden. Daar nam een lijkwagen van Gasselternijeveen de droevige taak over om hem naar huis te brengen. Ensing is op 21 maart 1945 begraven op de Algemene Begraafplaats in Gasselternijveen, vak B, rij 28/29, grafnummer 7/8. Herbegraven op 24 januari 1970 op het Nationaal Ereveld van de Oorlogsgravenstichting in Loenen, E 807.
Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!
Bronnen
- Informatie:
- C.B. Cornelissen, Sipo en SD in Twente 1940-1945, eigen uitgave, 2010; Anouk Valk, Albert Ensing, in; Op 't Spoor, uitgave Historische Vereniging der Gemeente Gasselte, 18e jaargang, nummer 2, mei 2009, pag. 23-47; Oorlogsgravenstichting; site wiewaswie.nl (waaronder 21/1945 gemeente Gasselte en 59/1945 gemeente Hellendoorn); Nationaal Archief; site 4en5mei.nl.
- Drenthe
- Overijssel
- Laatste wijziging: 08-09-2025