Wo2Slachtoffers.nl

Bos, Cornelis Gerhardus Georgius

Geboortedatum:
17 maart 1915 (Uithuizermeeden)
Overlijdensdatum:
25 april 1944 (Zuidwolde (Groningen), gemeente Bedum)

Biografie

Woonde in Zuidwolde (gemeente Bedum), Boterdiep Oostzijde 27. Zoon van commissionair/aardappelhandelaar, Kornelis Jacobus Bos (7 januari 1872 Noordwolde, gemeente Bedum - 13 september 1966) en Johanna Amsing (12 juni 1879 Wehe - 6 oktober 1959 Uithuizen). Ongehuwd. Bakkersknecht bij Jan Kornelis Dwarshuis. Rooms-Katholiek. Lid verzet behorend tot LO-Bedum. Op 25 april 1944 vond als represaille voor de liquidatie van de pro-Duitse politieman Jannes Luitje Keijer in de dorpen Bedum, Winsum, Zuidwolde en Middelstum een grote razzia plaats. In Den Haag was aangegeven dat er bij de arrestaties vier à vijf doden moesten vallen. Om vier uur 's ochtends was Zuidwolde al omsingeld. Bakkersknecht Kees Bos werd samen met zijn werkgever Jan Cornelis Dwarshuis opgepakt. In het café van Klaas Hekma was hij volgens getuige Harm Roelof Reinders de derde die langs de muur werd gezet. Reinders, die naast Bos stond, verklaarde later: ' 'Je bent pro-Engels, is het niet' werd tegen Bos gezegd, waarbij ik het geluid van een klap hoorde. Rustig antwoordde Bos dat hij Nederlander was. Dat was kennelijk niet het goede antwoord want de Duitsers gingen verder: 'Zo, maar dan toch wel anti-Duits hè.' Weer het geluid van een klap. Zien kon ik niets want we mochten ons niet omdraaien. Vervolgens kwam Bos naast mij te staan. Onze rij werd inmiddels verder aangevuld. Kennelijk werd er daarbij door een van ons iets gezegd, want plotseling werd van de tafel gebruld: 'Wer spricht da!' Iedereen zweeg wijselijk. Uit woede werd toen een zware café-asbak naar ons gesmeten, die net tussen het hoofd van Bos en het mijne door suisde en een forse deuk in het raamkozijn sloeg. Daarop moesten we voor straf tweehonderd kniebuigingen maken... ...Deze opdracht bleek voor Bos fataal. Hij had hoge kaplaarzen aan en kon hiermee onmogelijk kniebuigingen maken. Men sloeg hem met een caféstoel en sleurde hem achteruit, uit de rij, en nam hem mee in de doorrit. We hoorden een (of meerdere) schoten en zagen hem later, we stonden net bij een raam, met een wit laken over, op een wagen voorbij komen.' Bos is om zes uur 's ochtends doodgeschoten. Volgens Reinders, schrijver van Aanslag en Represaille (1984), werd hij door SD-handlanger Jan Ale Visser vermoord. (Vier jaar eerder zag Blikvanger overigens de Duitser Helmuth Johann Schäper als de dader.) Later die ochtend is ook Dwarshuis doodgeschoten. Er vielen nog twee dodelijke slachtoffers: Klaas Havinga en Jan Reinder Visser. Op de grafsteen van Bos staat de tekst: 'Ik minde mijn land en mijn kameraad, verafschuwde diep in mijn hart elk verraad. Ik vreesde geen man en geen geweld noch de laffe kogel, die mij heeft neergeveld. Gij, voor wien ik mijn bloed heb gegeven, denk aan mijn offer, opdat gij mocht leven.' Zijn naam staat vermeld op het oorlogsmonument in Zuidwolde.
Op woensdag 25 april 2018 is aan de muur van het voormalig café Hekma ( later gewijzigd in eetcafé Moeke Vaatstra), een plaquette onthuld waarop zijn naam staat vermeld.

Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!

Bronnen

Informatie:
Archief Jack Kooistra. Overlijdensakte 34/1944 gemeente Bedum. Artikel Dagblad van het Noorden d.d. 24 april 2018; Harm R. Reinders, Aanslag en represaille: Bedum, 22 april 1944; Blikvanger, SD-terreur na moord op Keyer, rubriek Noorder Rondblik, Nieuwsblad van het Noorden, 21 januari 1980; site groningergijzelaars.nl; OVCG; Oorlogsgravenstichting).