Hageman, Adrianus Cornelis

Geboortedatum:: 29 mei 1905 (Bakkum)
Overlijdensdatum:: 5 mei 1944 (Castricum)

Biografie

Woonde in Uitgeest, Nieuwstraat 11. Zoon van tuinder Jan Hageman (20 augustus 1877 Castricum – 30 juni 1946 Castricum) en Willemijntje Meijer (17 augustus 1879 Castricum – 26 juni 1932 Castricum). Gehuwd op 12 juni 1930 met Margaretha – Griet – Groentjes (26 februari 1908 Castricum - 16 april 1978 Castricum). Het echtpaar had twee kinderen.

Bloemistknecht/tuinder en depothouder voor zaaizaden van de firma Zaadnoordijk aan de Kaasmarkt in Alkmaar/sinds oktober 1939 terreinwerker PWN (1*), belast met bosbouw en controle waterputten in het duinterrein. Rooms-Katholiek.

De familie Hageman moest enkele keren evacueren, onder meer op 30 januari 1943 naar Heiloo, waar het gezin een woning ging delen met een oudere man en vrouw. Op zekere dag waren zij verdwenen. Achteraf bleek, dat zij waren gedeporteerd, omdat ze van Joodse afkomst waren.

In Heiloo kreeg Hageman de onheilstijding dat hij in Duitsland moest werken. De PWN-leiding verklaarde hem echter onmisbaar, zodat hij in Nederland kon blijven. Later verzuchtte weduwe Hageman-Groentjes dikwijls. 'Was hij maar gegaan dan had hij misschien nog geleefd.'

Op 19 juni 1943 mocht de familie Hageman terug, niet naar Bakkum, maar naar Castricum, waar ze in de Geelvinckstraat 96 kwamen te wonen. Op 21 december 1943 volgde een nieuwe evacuatie naar een hoekwoning in de Nieuwstraat 11 in Uitgeest.

Op 5 mei 1944 twijfelde Hageman, of hij naar zijn werk zou gaan, want zijn begin oktober 1941 geboren dochtertje Tiny was erg ziek van de mazelen. Toch ging hij. 's Morgens omstreeks half tien hielden de medewerkers van de PWN een koffiepauze in hun schaftkeet.

Enige Duitse militairen, die wat al te veel schnaps hadden geconsumeerd, gingen uit verveling schijfschieten op de houtkeet. Volgens afspraak met de bezetter was 'schijfschieten' op dat moment verboden.

Net toen Hageman een slok koffie uit de beker van zijn thermosfles nam met zijn hoofd achterover, vloog een kogel door de houten wand, drong zijn linkeroor binnen en bleef in zijn hoofd steken. Hij was op slag dood. Heel langzaam viel hij voorover. Collega's dachten eerst nog dat hij een grap uithaalde. Dat deed hij wel vaker.

Zoon Jan (2*), leerling van de Augustinus jongensschool in Castricum, hoorde van medescholieren, die in de middagpauze naar huis waren geweest, dat zijn vader dood was. Hij kon dat niet geloven, maar 's middags kwam de hoofdonderwijzer met zijn ondergedoken neef Kees Bakker hem vertellen dat het toch echt zo was.

De beide dronken militairen werden gearresteerd, Twee hoge Duitse officieren vroegen moeder Hageman wat er met hen moest gebeuren: fusilleren of naar het Oostfront. Zij zei dat ze dat zelf maar moesten uitmaken.

Ze wisten haar snel te vinden, omdat ze een afspraak met haar wensten te maken. Ze wilden dat ze ermee akkoord ging dat de dood van haar echtgenoot een ongeluk tijdens een oefening was geweest en dat het ook zo in de stukken zou komen. De Duitsers zouden dan als tegenprestatie ervoor zorgen dat het gezin weer snel in Castricum kon wonen.

Mevrouw Hageman vond dat goed. 'Iets waarvan we later veel spijt hebben gehad', constateerde haar zoon in 2016. De Duitse autoriteiten kwamen hun belofte wel na, want zij regelden de verhuizing op 31 mei 1944 naar de woning Nuhout van der Veenstraat (toen nr. 46). Ook kreeg het gezin door hun toedoen weer een inkomen, dat, saillant detail, hoger was dan de uitkering na de oorlog van de Stichting Oorlogsslachtoffers en later sociale zaken.

In november 1944 ging ook nog de wens van moeder Hageman in vervulling
om naar hun huis aan de Heereweg in Bakkum terug te keren. Op 13 november
namen ze weer hun intrek in hun eigen woning. Namens de Ortskommandant was een officier met een tolk langs gekomen om te vragen, of er nog iets was van hun wens was.

De naam van Hageman prijkt op de plaquette in de Pancratiuskerk te Castricum.

(1*) PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland.

(2*) Johannes Pancratius – Jan – Hageman (11 november 1934), auteur van het artikel De dood van Arie Hageman.

Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!

Bronnen

Informatie:: Jan Hageman, De dood van Arie Hageman, Jaarboek 39, Werkgroep Oud-Castricum, 2016; site oorlogsslachtoffersijmond.nl; site wiewaswie.nl (waaronder overlijdensakten 13/1944 gemeente Castricum en 17/1944 gemeente Uitgeest); site genealogieonline.nl (stamboom Van Rijn).